Doel 2: Inwoners hebben een stabiel en voorspelbaar (basis)inkomen

Dit doel is gekoppeld aan het volgende maatschappelijke effect:

Inwoners ervaren bestaanszekerheid, gelijke kansen en doen mee naar vermogen.

Aan dit maatschappelijk effect zijn nog twee andere doelen gekoppeld die ook onder de opgave Bestaanszekerheid vallen en nog drie andere doelen die onder de opgave Kansengelijkheid vallen, namelijk:

• Inwoners doen mee door te werken of via een andere vorm van participatie (opgave Bestaanszekerheid)
• Minder kinderen groeien op in armoede (opgave Bestaanszekerheid)
• Kansen voor kinderen en jongeren in opvang en onderwijs (opgave Kansengelijkheid)
• Kinderen en jongeren groeien zoveel mogelijk thuis op (opgave Kansengelijkheid)
• Geïndiceerde jeugdhulp is vooral beschikbaar voor kinderen met een complexe zorgbehoefte (opgave Kansengelijkheid)

Indicator	Nulmeting	Streefwaarde 2028	Monitoring/bron
% huishoudens met een laag inkomen	3% van de huishoudens heeft een laag inkomen (2022).   Landelijk is dit 4%.	Maximaal 3%	CBS (www.zichtopwijken.nl)
% huishoudens dat moeite heeft met rondkomen	32% van de huishoudens (landelijk, 2024)   In 2012 en 2015 was dit nog 45%	Maximaal 32% van de huishoudens	Nibud (Geldzaken in de praktijk)
% huishoudens met problematische schulden	Dronten: 7,9% van de huishoudens (januari 2024). In oktober 2020 was dit 6,7%   Landelijk is dit 8,9%. In oktober 2020 was dit 7,6%	Maximaal 7,9% van de huishoudens	CBS (Dashboard Schuldenproblematiek in beeld)

2.1 Het percentage huishoudens met een laag inkomen blijft gelijk

Huishoudens met een laag (besteedbaar) inkomen kunnen gebruik maken van verschillende landelijke en lokale regelingen, zoals bijzondere bijstand en de toegankelijkheidsbijdrage. Voor deze regelingen gelden inkomensgrenzen, die variëren van 100% tot 130% van de uitkeringsnorm die voor het betreffende huishouden van toepassing is. Bij sommige regelingen wordt daarnaast ook gekeken naar het besteedbaar inkomen, waarbij de normen van de Voedselbank als uitgangspunt dienen. Hierdoor komen niet alleen huishoudens met een gemeentelijke uitkering in aanmerking, maar ook inwoners met een andere uitkering of een betaalde baan.

2.2 Het percentage huishoudens dat moeite heeft met rondkomen blijft gelijk

In het rapport Geldzaken in de praktijk 2024 presenteert Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) de resultaten van een onderzoek naar inkomens, uitgaven en de mate waarin Nederlandse huishoudens kunnen rondkomen. Hieruit is gebleken dat één op de drie huishoudens in Nederland moeite heeft om rond te komen. Het zijn met name huurders, jongvolwassenen en huishoudens met een wisselend en/of laag inkomen die moeilijk rondkomen en zorgen hebben over de financiële situatie. Juist deze groepen zijn afhankelijk van toeslagen, maar weten minder goed waar ze hierover informatie kunnen vinden.

Ruim een vierde heeft het gevoel beperkte tot geen grip op de energiekosten te hebben. Daarbij dreigen huurders en huishoudens met beperkte financiële middelen achterop te raken in de verduurzaming van onze woningen.

Met lokaal armoedebeleid ondersteunen wij inwoners die in armoede leven. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) werkt aan een stelsel waardoor inwoners minder afhankelijk zijn van gemeentelijke minimaregelingen. In 2025 bepaalt de VNG een standpunt over de rol van gemeentelijke armoedebeleid en minimaregelingen. De VNG levert inbreng in het programma Vereenvoudiging Inkomensondersteuning voor Mensen (VIM). Zij lobbyt voor een betere basis zodat wij als gemeente minder pleisters hoeven te plakken.

Doelgroepenonderzoek Radar Advies

Door Radar Advies is in november 2024 een Doelgroeponderzoek naar werkende armen in de gemeente Dronten afgerond. Effectieve ondersteuning van werkende armen vraagt om een geïntegreerde aanpak waarin maatwerk, vertrouwen, samenwerking en toegankelijke dienstverlening centraal staan. Door in te spelen op de diversiteit en beleving van de doelgroep, kunnen wij beter aansluiten bij de behoeften en het doorbreken van de vicieuze cirkel van problemen.

Werkende armen in Dronten worden geconfronteerd met een combinatie van financiële beperkingen, gezondheidsproblemen en sociaal isolement. Deze factoren versterken elkaar en leiden tot een vicieuze cirkel van uitdagingen. Ondanks hun inkomen uit werk bevinden velen zich op de grens van het sociaal minimum, zonder adequate ondersteuning van de gemeente.

De doelgroep is niet homogeen; er zijn duidelijke verschillen in behoeften, voorkeuren en situaties. Dit vraagt om een gepersonaliseerde benadering, waarbij maatwerk centraal staat. In het rapport staan de verschillen in voorkeuren voor communicatie en benadering verder beschreven, door middel van persona’s. Persona’s helpen om deze diversiteit te begrijpen en passende interventies te ontwerpen.

Veel werkende armen hebben negatieve ervaringen met de overheid, wat leidt tot wantrouwen. Deze groep is moeilijker te bereiken en vereist een indirecte aanpak via vertrouwde netwerken en sleutelpersonen. Samenwerking met ketenpartners, vrijwilligers, werkgevers en lokale initiatieven is daarom essentieel om de doelgroep beter te bereiken. Werkgevers en maatschappelijke organisaties kunnen fungeren als vindplaatsen en bruggenbouwers. De doelgroep waardeert maatwerk en persoonlijke aandacht maar bureaucratische systemen vormen een barrière. Simpele en begrijpelijke processen zijn cruciaal om effectief hulp te bieden. Het succes van gemeentelijke ondersteuning hangt af van wederzijds begrip tussen de gemeente en haar inwoners. Inwoners waarderen het als de gemeente vanuit hun leefwereld opereert en hen actief betrekt bij beleidsvorming.

Doel 2 vastgesteld door de raad: Inwoners hebben een stabiel en voorspelbaar (basis)inkomen.
Uitwerking doel: Het percentage huishoudens met een laag inkomen blijft gelijk.
Probleem/aanleiding: Inwoners/huishoudens maken niet altijd gebruik van (landelijke en gemeentelijke) regelingen.

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
Aantal inwoners/huishoudens dat gebruik maakt van (landelijke en gemeentelijke) regelingen stijgt.	Aantal inwoners/huishoudens dat gebruikt maakt van landelijke en gemeentelijke regelingen: BijstandsuitkeringBijzondere bijstandIndividuele inkomenstoeslagToegankelijkheidsbijdrageCollectieve zorgverzekeringWitgoedregeling   Nulmeting in 2025	Gemeente

Doel 2 vastgesteld door de raad: Inwoners hebben een stabiel en voorspelbaar (basis)inkomen.
Uitwerking doel: Het percentage huishoudens dat moeite heeft met rondkomen blijft gelijk.
Probleem/aanleiding: Eén op de drie huishoudens in Nederland heeft moeite om rond te komen (bron: Nibud).

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
We zetten activiteiten gerichter in om huishoudens die moeite hebben om rond te komen te ondersteunen.	Aantal huishoudens dat moeite heeft rond te komen   Gebruik VoorzieningenWijzer (aantal bezoekers, gestarte checks, afgeronde checks, gemiddeld voordeel)   Gebruik Geldfit (bezoekers, meetbare vervolgstappen, persoonlijk contact)   Gebruik WerkloonT	Nibud     VoorzieningenWijzer (Zorgweb)       Geldfit (Mijn NSR)       WerkloonT (Stimulansz)

2.3 Het percentage huishoudens met problematische schulden blijft gelijk

Het aantal huishoudens met problematische schulden is de afgelopen jaren landelijk gestegen. Volgens het CBS had 7,9 procent van de huishoudens in Dronten op 1 januari 2024 geregistreerde problematische schulden. Landelijk is dit 8,9 procent. Bij jongeren ging het in 2023 om 1,5 procent van alle jongeren in de leeftijd van 18 tot 25 jaar (landelijk).

De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) verplicht gemeenten om inwoners te ondersteunen bij het voorkomen en oplossen van problematische schulden. Sinds een wetswijziging op 1 januari 2021 zijn wij bevoegd om gegevens over betalingsachterstanden uit te wisselen met organisaties zoals woningcorporaties, energie- en drinkwaterbedrijven en zorgverzekeraars. Dit stelt ons in staat om vroegtijdig signalen van financiële problemen op te vangen en proactief hulp aan te bieden, nog voordat inwoners zelf om hulp vragen.

De uitvoering van de Wgs ligt bij Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland (MDF) en voor ondernemers bij/via het Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF).

Op 21 maart 2024 hebben het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de VNG, Divosa en de NVVK de bestuurlijke afspraken voor de basisdienstverlening van schuldhulpverlening ondertekend. Deze partijen onderschrijven daarmee de doelstelling dat meer mensen met schulden eerder en nog betere schuldhulpverlening ontvangen en dat gemeenten in dat kader de dienstverlening nog verder kunnen versterken. Het plan de ‘Basisdienstverlening Schuldhulpverlening’ leidt tot een hulpaanbod dat toegankelijker is en in iedere gemeente uit minimaal dezelfde elementen bestaat. Dit werken wij in 2025 verder uit met MDF.

Het kabinet presenteert daarnaast een uitgebreid pakket aan maatregelen om problematische schulden terug te dringen. Het investeert extra in vroegsignalering, zodat gemeenten snellere en betere hulp kunnen bieden aan mensen met geldzorgen. Ook komt er een integraal schuldenoverzicht en een gratis betalingsherinnering bij verkeersboetes. Met deze en andere maatregelen wil het kabinet voorkomen dat schulden razendsnel kunnen oplopen.

Doel 2 vastgesteld door de raad: Inwoners hebben een stabiel en voorspelbaar (basis)inkomen.
Uitwerking doel: Het percentage huishoudens met problematische schulden blijft gelijk.
Probleem/aanleiding: Het percentage huishoudens met problematische schulden is de afgelopen jaren gestegen. Volgens het CBS had 7,9 procent van de huishoudens in Dronten op 1 januari 2024 geregistreerde problematische schulden (bron: CBS).

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
Het percentage huishoudens met problematische schulden is in 2028 maximaal 7,9%.	Percentage huishoudens met problematische schulden	CBS (Dashboard  Schulden problematiek in beeld)