Doel 3: Inwoners hebben mensen om zich heen die zij kunnen steunen en/of waarop ze kunnen steunen (netwerken, informele en formele hulp, mantelzorg)

Dit doel is gekoppeld aan het volgende maatschappelijke effect:

Inwoners voelen zich verbonden met elkaar en hun omgeving.

Aan dit maatschappelijk effect is nog een doel gekoppeld dat ook onder de opgave Gezond Samenleven valt, namelijk:

Inwoners zetten zich in voor elkaar en hun buurt.

Doel vastgesteld door de raad: Inwoners hebben mensen om zich heen die zij kunnen steunen en/of waarop ze kunnen steunen (netwerken, informele en formele hulp, mantelzorg).

Indicator	Nulmeting 2025	Streefwaarde 2028	Monitoring/bron
% inwoners dat eenzaam is	46%	45%	Volwassenen Gezondheidsmonitor 2022 GGD
% mantelzorgers dat overbelast is	3% (ca. 1.115 van 10.996) in 2023	2%	Rapport Mantelzorgondersteuning in Dronten / cijfers maatschappelijke partners

3.1 Minder inwoners zijn eenzaam

Eenzaamheid is een veelvoorkomend probleem in Nederland dat een aanzienlijke impact heeft op de gezondheid en het welzijn van mensen. Het wordt gedefinieerd als het ervaren van een tekort aan sociale relaties, zowel in kwaliteit als in kwantiteit, en kan iedereen treffen, ongeacht leeftijd of achtergrond. Eenzaamheid uit zich vaak in twee vormen: emotionele eenzaamheid, waarbij een hechte, intieme band ontbreekt, en sociale eenzaamheid, gekenmerkt door het missen van een breder sociaal netwerk.

3.1.1 Probleemanalyse

Hoewel eenzaamheid soms tijdelijk is, kan het zich ontwikkelen tot langdurige vereenzaming met ernstige gevolgen. Naast een verhoogd risico op psychische stoornissen zoals depressie en angst, kan eenzaamheid leiden tot lichamelijke klachten, zoals hart- en vaatziekten, en tot een afname van de kwaliteit van leven. In de gemeente Dronten is dit probleem aanzienlijk: 46% van de volwassenen ervaart gevoelens van eenzaamheid. Onder jongeren (13-18 jaar) in Dronten geeft 13% aan zich vaak tot altijd eenzaam te voelen in de afgelopen vier weken, terwijl 34% soms tot altijd eenzaamheid ervaart. Jongvolwassenen (18-25 jaar) vormen een andere risicogroep: 36% van hen voelt zich enigszins eenzaam, 29% sterk eenzaam, 25% ervaart sterke sociale eenzaamheid en 29% sterke emotionele eenzaamheid. Deze cijfers benadrukken de veelzijdigheid van eenzaamheid onder jongere leeftijdsgroepen. Bij ouderen (65 jaar en ouder) in Dronten zijn de cijfers eveneens significant: 38% voelt zich matig eenzaam, 9% ernstig eenzaam, 23% ervaart emotionele eenzaamheid en 33% sociale eenzaamheid. Deze gegevens tonen aan dat gevoelens van eenzaamheid in elke levensfase voorkomen, maar de aard en ernst ervan kunnen variëren.

Uit onderzoek van BMC in 2023 in gemeente Dronten blijkt dat er overlap is in activiteiten tussen organisaties op ondermeer het gebied van het bestrijden van eenzaamheid. De oorzaak is gelegen in het gebrek aan samenhang in de sturing op de inzet van betrokken partijen. Sinds het verschijnen van dit onderzoek is er actief ingezet op het professionaliseren van het opdrachtgeverschap en de regierol van de gemeente. Daarnaast is actief gekeken naar de invulling van het accounthouderschap.

3.1.1 Probleemanalyse

Doel vastgesteld door de raad: Inwoners hebben mensen om zich heen die zij kunnen steunen en/of waarop
ze kunnen steunen (netwerken, informele en formele hulp, mantelzorg).

Uitwerking doel: Minder inwoners zijn eenzaam.

Probleem/aanleiding: In de gemeente Dronten ervaart 46% van de volwassenen gevoelens van eenzaamheid. Ook bij jongeren en ouderen zien we dat gevoelens van eenzaamheid in verschillende vormen aanwezig zijn.

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
Structureel verminderen van eenzaamheid onder inwoners door het faciliteren van ontmoeting	Aantal nieuwe verbindingen tussen inwoners Gebruik en bezettingsgraad van buurtkamers of ontmoetingsplekken	Cijfers maatschappelijke partners
Oudere inwoners beschikken over een netwerk	Aantal actieve voorzorgcirckels	Cijfers maatschappelijke partners

3.2 Meer inwoners die mantelzorger zijn kunnen hun mantelzorgtaken op een passende manier invullen zodat de levenskwaliteit in balans blijft

Mantelzorgers, vaak familieleden of naasten, zijn onmisbaar in de zorg voor mensen die chronisch ziek, ouder of gehandicapt zijn. Met de vergrijzing en de toenemende zorgvraag wordt deze rol steeds belangrijker^[1]. Mantelzorgers ervaren echter vaak een hoge belasting, wat hun eigen welzijn kan beïnvloeden. Ondersteuning, erkenning en waardering zijn daarom essentieel om mantelzorgers te ontlasten en overbelasting te voorkomen. Met passend beleid kan de gemeente Dronten bijdragen aan de kwaliteit van leven van zowel mantelzorgers als zorgontvangers. De gemeente Dronten staat voor de uitdaging om de toenemende druk op mantelzorgers te verlichten, gezien hun cruciale rol in de zorgverlening. Aangezien driekwart van de zorg in Nederland door informele zorgverleners wordt verleend, is het essentieel om inzicht te krijgen in hun ondersteuningsbehoeften.

^[1] Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (2018). De last van mantelzorg: Implicaties voor beleid. Rijksoverheid.

3.2.1 Probleemanalyse

In 2024 heeft BMC onderzoek gedaan naar de behoeften van mantelzorgers in Dronten. Uit deze nulmeting bleek dat mantelzorgers behoefte hebben aan passende faciliteiten, zoals ondersteuning aan huis, zodat zij af en toe kunnen ontspannen. Daarnaast kwam naar voren dat er vraag is naar een centrale plek voor informatie en advies, waar mantelzorgers met hun vragen terechtkunnen en wegwijs gemaakt worden in het zorgsysteem. Ook bleek er behoefte te zijn aan een luisterend oor.^[1]

^[1] Gemeente Dronten. (2024). Rapport: Behoefte mantelzorgers gemeente Dronten. BMC

3.2.2 Onderbouwing van de aanpak

Om mantelzorgers te ondersteunen en hun inzet te waarderen, werkt de gemeente Dronten aan initiatieven zoals ondersteuning aan huis en het bieden van informatie zowel online als op een fysieke locatie. Daarnaast organiseren we jaarlijks de Dag van de Mantelzorg en geven we het mantelzorgcompliment als blijk van waardering.

Om tegemoet te komen aan de behoefte aan een centrale plek waar mantelzorgers terecht kunnen met vragen, wegwijs gemaakt worden in het zorgsysteem en een luisterend oor wordt geboden, gaat de gemeente Dronten het Informatiepunt Mantelzorg vernieuwen. Dit centrale punt zal mantelzorgers informatie, doorverwijzingen, ontmoeting, aandacht, waardering en ontspanning bieden. Het is bedoeld als een plek waar mantelzorgers zich gehoord en gesteund voelen, wat bijdraagt aan hun welzijn en dat van de mensen voor wie zij zorgen.

Door te investeren in een toegankelijk en flexibel ondersteuningsaanbod, afgestemd op de diverse behoeften van mantelzorgers, kan de gemeente Dronten de mantelzorgers beter ondersteunen en hun welzijn bevorderen. In 2028 zal er een tevredenheidsonderzoek onder de mantelzorgers worden uitgevoerd om de effectiviteit van deze maatregelen te evalueren.

Doel vastgesteld door de raad: Inwoners hebben mensen om zich heen die zij kunnen steunen en/of waarop ze
kunnen steunen (netwerken, informele en formele hulp, mantelzorg).

Uitwerking doel: Meer inwoners die mantelzorger zijn, kunnen hun mantelzorgtaken op een passende manier invullen zodat de levenskwaliteit in balans blijft.

Probleem/aanleiding: Het ontbreekt aan inzicht op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorg (respijtzorg) binnen de gemeente Dronten.

In 2024 heeft BMC onderzoek gedaan naar de behoeften van mantelzorgers in Dronten. Uit deze nulmeting bleek dat mantelzorgers behoefte hebben aan passende faciliteiten, zoals ondersteuning aan huis, zodat zij af en toe kunnen ontspannen. Daarnaast kwam naar voren dat er vraag is naar een centrale plek voor informatie en advies, waar mantelzorgers met hun vragen terecht kunnen en wegwijs gemaakt worden in het zorgsysteem.

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
Er zijn passende faciliteiten, die er aan bijdragen dat de levenskwaliteit van mantelzorgers in balans blijft	Aantal mantelzorgers dat gebruik maakt van faciliteiten