Doel 1: Inwoners hebben dezelfde rechten en kansen om mee te doen

Dit doel is gekoppeld aan het volgende maatschappelijke effect:

Inwoners ervaren hun gezondheid en veerkracht als voldoende om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan.

Aan dit maatschappelijk effect zijn nog twee andere doelen gekoppeld die onder een andere opgave vallen, namelijk:
• Inwoners leven in een gezonde leefomgeving (opgave Gezond Samenleven)
• Inwoners hebben een veilige thuissituatie (opgave Bestaanszekerheid)

Indicator	Nulmeting	Streefwaarde 2028	Monitoring/ bron
% inwoners met beperking hebben werk, opleiding of dagbesteding	Deze indicator is nog niet meetbaar vanwege een gebrek aan beschikbare data. Nulmeting in 2025 is noodzakelijk om de geschiktheid van de indicator opnieuw te beoordelen.	Streefwaarde zal afhankelijk zijn van de nulmeting.
% inburgeringsplichtigen dat na 18 maanden is geïntegreerd	Deze indicator wordt uitgewerkt in het Uitvoeringsprogramma Bestaanszekerheid.

1.1 Meer inwoners met een beperking hebben werk, opleiding of dagbesteding

In het afgelopen decennia is er aan het licht gekomen dat er een merkbaar verschil is tussen de belevingswereld van inwoners en ons huidige overheidssysteem. Dit verschil heeft zich ontwikkeld tot een kloof, waarbij gemeentelijk handelen steeds minder goed aansluit op de behoeften van de samenleving.Deze kloof groeit door het gebruik van eenzijdige mensbeelden, bestaande stigma’s en het gebrek aan ervaringskennis (Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, 2021). Als gemeente zetten wij ons in om deze kloof te verkleinen, door de samenleving als vertrekpunt te nemen. Onze samenleving kent een veelvoud aan drempels: fysieke drempels, communicatieve drempels, informatieve drempels, financiële drempels en sociale drempels. Zolang deze drempels bestaan kunnen we niet spreken over een samenleving voor iedereen. Naast het dragen van een verplichting, willen wij als gemeente het goede voorbeeld geven wat kansengelijkheid betreft. Dit vraagt om een organisatiebrede gedragsverandering waarbij toegankelijkheid, inclusie én ervaringskennis meer wordt benut dan in de huidige situatie. Ervaringsdeskundigheid is naast theoretische en praktische kennis een derde vorm van kennis die ervoor zorgt dat de zaken die in de leefwereld spelen ook gereflecteerd worden in beleid. Op dit moment wordt er te weinig gebruik gemaakt van deze derde vorm van kennis. Ervaringskennis is echter onmisbaar om beter aan te kunnen besluiten op de behoeftes van de samenleving.

Als gemeente Dronten vinden wij dat de kans op een goed leven niet mag afhangen van waar je woont of wie je bent. Iedere inwoner is immers uniek. Dit betekent echter niet dat onze huidige samenleving is ingericht om iedere unieke inwoner dezelfde kansen te bieden. Hierdoor zien we dat er verschillende inwonersgroepen ontstaan van mensen met dezelfde achtergrond. Om kansengelijkheid te verbeteren moeten we ongelijk investeren in sommige inwonersgroepen om ervoor te zorgen dat de kansen weer in balans komen. Er is één inwonersgroep wiens toegang tot gelijke kansen wettelijk onze aandacht vraagt: iedere inwoner met een handicap.

Probleemanalyse

In Gemeente Dronten heeft 32.9% van de volwassen inwoners te maken met één of meerdere langdurige aandoeningen die een significante impact hebben op hun lichamelijke gezondheid (RIVM, Gezondheidsmonior 2022). Voor deze inwoners draagt Gemeente Dronten de wettelijke verplichting om invulling te geven aan het VN-verdrag Rechten voor mensen met een handicap (2016). We zetten ons in voor het recht op gelijke behandeling en het gelijkwaardig meedoen van mensen met een beperking of chronische aandoening. Deze opgave is echter breder dan het sociale domein, en heeft betrekking tot de toegankelijkheid van:

Onderwijs
Werkgelegenheid
Wonen, gebouwen en omgeving
Informatievoorzieningen
Mobiliteitsvoorzieningen
Passende zorg en ondersteuning
Participatie en dienstverlening

Om dit te realiseren is het opstellen van een Lokale Inclusie Agenda noodzakelijk. Dit betekent dat er een nieuwe, periodieke verplichting is toegevoegd aan de Jeugdwet, Wmo en de participatiewet, waarbij oog gehouden wordt voor toegankelijkheid. Naast deze sociaal-domein-specifieke thematiek, is het cruciaal dat de LIA domeinoverstijgend is: sociale toegankelijkheid kan niet los gezien worden van fysieke toegankelijkheid. Door deze wisselwerking betreft de LIA de gehele organisatie. Het is relevant om bewust te zijn van het onderscheid tussen de inwonersgroep waarop het VN-verdrag zich richt en alle andere inwonersgroepen die belemmeringen ervaren in een volledige deelname aan de samenleving. Als we deze tweede groep erbij betrekken, spreken we over inclusie. Inclusie betekent dat we ruimte maken voor ieders eigenheid, zodat iedereen mee kan doen en gewoon zichzelf kan zijn.

Rondom het thema Inclusie is er in de gemeente Dronten nog veel niet bekend. En over onderwerpen als probleemstelling, effectmeting (indicator) weten we nog onvoldoende. Om te waarborgen dat iedere inwoner dezelfde kansen heeft, is het belangrijk dat er voldoende inzicht is in de probleemstelling. Op dit moment is er geen georganiseerde aanpak om kansengelijkheid en inclusiviteit inzichtelijk te maken.

Het effect van dit gebrek aan inzicht kan beschreven worden als drieledig:

Het belemmert de aansluiting van gemeentelijk handelen bij dat wat het meeste nodig is;
Het belemmert de samenwerking met maatschappelijke partners;
Het belemmert de inwoner om de juiste, helpende voorzieningen te vinden.

De komende jaren zal de nadruk liggen op het verwerven van kennis en inzicht en op het realiseren van een Lokale Inclusie Agenda (LIA) waarin het recht op gelijke behandeling en het gelijkwaardig meedoen van mensen met een beperking of chronische aandoening voorop staat. Vervolgens willen we de LIA uitbreiden naar inwonersgroepen die vanwege een andere situatie belemmeringen ervaren om mee te doen in de samenleving.

Op dit moment heeft Gemeente Dronten nog geen LIA. Wij vinden dit wel wenselijk. Niet alleen omdat het wettelijk verplicht is, maar ook omdat wij de noodzaak ervan inzien. De kloof tussen overheid en inwoner zal alleen maar groeien als we geen toegankelijke en inclusieve samenleving creëren. Als overheid dienen we daarnaast ook ‘het goede voorbeeld’ te geven.

Doel vastgesteld door de raad: Inwoners hebben dezelfde rechten en kansen om mee te doen.
Uitwerking doel: Meer inwoners met een beperking hebben werk, opleiding of dagbesteding.
Probleem/aanleiding: Een (nog te onderzoeken) aantal inwoners ervaren dat ze niet dezelfde rechten en kansen hebben om mee te doen.

Resultaat	Indicator op resultaat	Bron
Meer inwoners ervaren dat ze dezelfde rechten en kansen hebben om mee te doen.	Aantal inwoners dat aangeeft dat ze dezelfde rechten en kansen hebben om mee te doen.	Nog uit te voeren onderzoek onder inwoners.